شب يَلدا يا شب چلّه يکی از جشن‌های کهن ايرانی است. در اين جشن، طی شدن بلندترين شب سال در نيم‌کرهٔ شمالی گرامی داشته می‌شود. اين شب به زمان بين غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرين روز پاييز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستين روز زمستان) گفته‌می‌شود. ايرانيان و بسياری از ديگر اقوام شب يلدا را جشن می‌گيرند. اين شب در نيم‌کره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همين دليل از آن زمان به بعد طول روز بيش‌تر و طول شب کوتاه‌تر می‌شود.

     واژهٔ «يلدا» ريشهٔ سريانی دارد و به‌معنای «ولادت» و «تولد» است. منظور از تولد، ولادت خورشيد (مهر/ميترا) است. روميان آن را ناتاليس آنايکتوس يعنی روز تولد مهر شکست‌ناپذیر می‌نامند. ابوريحان بيرونی از اين جشن با نام «ميلاد اکبر» نام برده و منظور از آن را «ميلاد خورشيد» دانسته‌است.